Фразавыя дзеясловы

Дадатак «Фразавыя дзеясловы англійскай мовы».

Спіс найбольш ужывальных фразавых дзеясловаў (у алфавітным парадку).


дзеяслоў + часціца* пераклад і прыклады
break down ламацца (пра аўтамабілі, механізмы і г. д.) / развальвацца, распадацца (пра шлюб, стасункі і пад.)

Lusia was very late because her car broke down.
   Люся дужа спазнілася, бо ў яе зламалася машына.
carry on
  drive on
    go on
      walk on

      etc.
      і г. д.
працягваць, рабіць далей (адпаведны дзеяслоў + далей)

  
Drive on — ехаць далей
    
Go on! — працягвай, кажы далей, (давай) далей
      
Walk on — ісці/прагульвацца/шпацыраваць далей

Don't stop working. Carry on.
   Не спыняйце працу. Працягвайце. (= працуйце/рабіце далей)

— Excuse me, where is the station?   Прабачце, дзе вакзал?
Carry on along this road and turn right at the lights.
   Ідзіце далей па гэтай дарозе і на святлафоры павярніце направа.

Don’t stop here. Drive on.
   Не спыняйцеся тут. Едзьце далей.
come on давай (ну, ану) / даволі (досыць, годзе, кінь)

Come on! Everybody is waiting for you.
   Давай! Усе чакаюць цябе.
cross out закрэсліваць (закасоўваць, выкрэсліваць) памылку, слова і г. д.

If you make a mistake, cross it out.
   Калі вы зробіце памылку, закрэсліце яе.
fall over падаць

I fell over because my shoes were too big for me.
   Я ўпала, бо мае туфлі былі мне завялікія.
fill in / out запаўняць (анкету, бланк і пад.) — ам. fill out

Can you fill in this form, please?
   Запоўніце, калі ласка, гэты бланк.
get on спраўляцца, рабіць поспехі (на працы, у школе, на экзамене і г. д.) / ладзіць, быць у добрых стасунках — ам. get along

How was your exam? How did you get on?
   Як прайшоў твой экзамен? Як ты справіўся?
give up здавацца (адступаць перад цяжкасцямі, перашкодамі; адмаўляцца ад далейшых спроб)

I know it’s difficult, but don’t give up.
   Я ведаю, што гэта цяжка, але не здавайся.

give up something
кідаць што-небудзь (напр. курыць), пераставаць рабіць штосьці

Amila gave up her job when her baby was born.
   Аміля пакінула працу (перастала працаваць), калі ў яе нарадзілася дзіця.

— Are you still learning Italian?   Ты ўсё яшчэ вывучаеш італьянскую (мову)?
— No, I gave it up.   Не, я кінуў/закінуў.
go off выбухаць (пра бомбу і пад.) / спрацоўваць (пра сігналізацыю, будзільнік і г. д.)

A bomb went off and caused a lot of damage.
   Бомба выбухнула і прычыніла шмат шкоды.

A car alarm goes off if somebody tries to break into the car.
   Аўтасігналізацыя спрацоўвае, калі хтосьці намагаецца пранікнуць у машыну.
go out выходзіць з дому (каб пазабаўляцца, павесяліцца, развеяцца), хадзіць куды-небудзь / гаснуць / сустракацца (пра закаханых)

— Are you doing anything tonight?   Ты што-небудзь робіш сёння ўвечары?
— Yes, I'm going out with some friends.
   Так, я з сябрамі іду бавіць час.
grow up вырастаць / сталець, станавіцца дарослым / узнікаць

What does your son want to do when he grows up?
   Што хоча рабіць твой сын, калі вырасце?
hold on чакаць / трымацца, ухапіцца

Can you hold on a minute?
   Вы можаце пачакаць хвілінку?
hurry up спяшацца, рабіць нешта больш хутка

Hurry up! We don't have much time.
   Хутчэй! У нас мала часу.
knock down зносіць (дом, будынак і г. д.)

They are going to knock down the school and build a new one.
   Яны збіраюцца знесці школу і пабудаваць новую.
knock over перакульваць, абарочваць (кубак, шклянку, келіх, чарку) / збіваць чалавека і г. д.

Be careful. Don’t knock your cup over.
   Асцярожна. Не перакулі свой кубачак.

There was an accident at the end of the road. A man was knocked over by a car. (or A man was knocked down by a car.)
   У канцы дарогі адбылося здарэнне. Чалавека збіла машына.
look up глядзець значэнне слова ў слоўніку (шукаць інфармацыю)

I didn’t know the meaning of the word, so I looked it up in a dictionary.
   Я не ведаў значэнне слова, таму паглядзеў у слоўніку.
pay back pay somebody back
вяртаць камусьці грошы (доўг, пазыку)

Thank you for lending me the money. I’ll pay you back next week.
   Дзякую, што пазычаеш мне грошы. Я вярну іх табе на наступным тыдні.
put away put something away
класці штосьці на месца (прыбіраць)

After they finished playing, the children put their toys away.
   Скончыўшы гуляць, дзеці паклалі свае цацкі на месца.
put out гасіць (тушыць) агонь, цыгарэту і г. д.

The fire brigade arrived and put the fire out.
   Прыехала пажарная каманда і пагасіла агонь.
show round / around show somebody round/around
паказваць камусьці нейкае месца, правесці па...

We visited a factory last week. The manager showed us round.
   На мінулым тыдні мы наведалі фабрыку. Менеджар паказаў нам яе.
slow down рабіць што-небудзь больш павольна, запаволіць (збавіць, зменшыць, сцішыць) / весці больш спакойны лад жыцця

You’re driving too fast. Slow down!
   Ты едзеш занадта хутка. Едзь цішэй/памалу! (Не ляці!)
speak up гаварыць (казаць) гучней / выказваць сваю думку, меркаванне

I can’t hear you. Can you speak up, please?
   Я вас не чую. Калі ласка, кажыце гучней.
take off узлятаць (пра самалёт) / здымаць, знімаць (адзенне)

The plane took off 20 minutes late, but arrived on time.
   Самалёт узляцеў на 20 хвілін пазней, але прыбыў своечасова.
throw away выкідаць/выкідваць смецце, непатрэбныя рэчы

These apples are bad. Shall I throw them away?
   Гэтыя яблыкі дрэнь (кепскія). Мне іх выкінуць (павыкідваць)?

Don’t throw away that picture. I want it.
   Не выкідвай гэтую карціну. Яна мне патрэбна.
try on прымерваць, прымяраць (адзежу)

(у краме) This is a nice T-shirt. Shall I try it on?
   Гэта добрая саколка (футболка). Мне яе прымераць?
turn down turn down the TV, radio, music, heating etc.
памяншаць, змяншаць (гук, магутнасць і г. д.)

The music is too loud. Can you turn it down?
   Музыка занадта гучная. Ты можаш зрабіць цішэй?
turn up turn up the TV, radio, music, heating etc.
павялічваць, пабольшваць (гук, магутнасць і г. д.)

Can you turn the radio up? I can’t hear it.
   Ты можаш узмацніць радыё? Я не чую яго (мне не чутно).
wake up прачынацца / будзіць

I often wake up in the middle of the night.
   Я часта прачынаюся сярод ночы.

I have to get up early tomorrow. Can you wake me up at 6.30?
   Мне заўтра рана падымацца. Ты можаш пабудзіць мяне ў 6:30?
wash up мыць (талеркі, рукі і г. д.)

Do you want me to wash up? (= to do the washing-up)
   Ты хочаш, каб я памыў посуд?

* Граматычная часціца — службовае слова ў складзе фразавага дзеяслова,
можа быць прыназоўнікам або прыслоўем.
ам. — American English